Międzynarodowy rynek węgla od kilku miesięcy znajduje się w fazie rajdu cenowego, którego nie doświadczył od ponad dekady. W lipcu ceny na całym jego obszarze poszybowały do szczytowych progów a według analityków to nie koniec wzrostów. Ten rajd, uwidocznił również trwałą rolę węgla w światowym mix-e energetycznym, szczególnie w rozwijających się gospodarkach Azji, pomimo większego nacisku na bardziej zdecydowane działania w celu przeciwdziałania zmianom klimatycznym.
W obszarze Azji-Pacyfiku, niedobór węgla energetycznego, w szczególności surowca australijskiego o wysokiej wartości opałowej oraz wysokopopiołowego o parametrach odpowiednio NAR 6000 kcal/kg oraz NAR 5 500 kcal/kg, będących głównym produktem obrotu handlowego w tej części międzynarodowego rynku węgla, przyczynił się do nienotowanych dotąd poziomów cenowych. Ceny tych gatunków węgla na przestrzeni miesiąca zyskały odpowiednio ok 18$/t oraz 10$/t. Według platformy Argusmedia w ostatnim tygodniu miesiąca uzyskały poziom odpowiednio 158,38$/t oraz 92,93$/t. Jak wynika z ocen tego portalu, cena węgla o parametrach NAR 5 500 kcal/kg osiągnęła najwyższy poziom od lutego 2018 roku, podczas gdy cena surowca o parametrach NAR 6 000 kcal/kg jest najwyższa od września 2008 roku. Jednocześnie zwiększyła się jeszcze bardziej rozpiętość cenowa pomiędzy tymi gatunkami osiągając pod koniec miesiąca poziom aż 59$/t.
Taka sytuacja zachęca niektórych producentów i sprzedawców do wzbogacenia surowca o parametrach NAR 5500 kcal/kg tak by uzyskać parametry NAR 6000 kcal/kg i sprzedać go drożej. Jednak popyt w tej części rynku jest tak silny, że większość australijskich producentów jest wyprzedana z dostaw przewidzianych na okres sierpień-wrzesień, a niektórzy z nich oczekują, iż ceny surowca NAR 5500 kcal/kg wzrosną aż do 100$/t, co sprawi, że proces wzbogacania nie będzie konieczny.
Zwiększonemu popytowi sprzyja również obserwowany ostatnio trend wcześniejszego gromadzenia zapasów przez niektórych konsumentów w północno-wschodniej Azji, w celu zabezpieczenia przed ryzykiem przedłużającego się niedoboru dostaw w sytuacji, gdy ograniczenia wynikające z Covid-19 będą nadal oddziaływać na produkcję przez pozostałą część roku.
Ponadto, niektórzy odbiorcy z tej części rynku mają nadzieję na to, iż nie będą musieli konkurować z chińskimi nabywcami poza australijskiego węgla, korzystając z nieformalnego zakazu importu surowca z Australii wydanego przez Chiny, które chcą wycofać się z niektórych wprowadzonych instrumentów kontroli cen. Jak się okazuje przyniosły one efekt przeciwny do zamierzonego a pośrednio tylko zwiększyły krajowe niedobory.
Obecnie w Chinach zapotrzebowanie na energię jest ogromne, ponieważ fabryki przyjmują zamówienia, aby zaspokoić potrzeby odradzającej się gospodarki, podczas gdy krajowa produkcja została spowolniona przez kontrolę bezpieczeństwa po serii śmiertelnych wypadków i dodatkową kontrolę z powodu obchodów 100-lecia Komunistycznej Partii Chin. Sytuacje niedoborów na krajowym rynku pogarsza fakt braku zgody na zakup australijskiego węgla, którego lukę miał wypełnić surowiec krajowy oraz import z rynków poza australijskich, takich jak Indonezja czy Rosja.
Niemniej presja na krajowych dostawcach oraz uwolnienie zapasów nie przyniosło oczekiwanych rezultatów. Stan zapasów w kluczowych portach przeładunkowych węgla w Chinach obniżył się do wielomiesięcznego minimum, co podsyca opinie rynkowe, że niedobór podaży w Chinach może się pogłębić. Uwzględniając fakt, iż zimowe uzupełnianie zapasów w Chinach rozpoczyna się zazwyczaj w październiku, to pozostaje stosunkowo krótki czas umożliwiający wypełnienie luki w podaży po zakończeniu szczytowego sezonu letniego popytu, co dodatkowo wspiera prognozy popytu.
Drugi benchmark cenowy w obszarze rynku Azji-Pacyfiku, tj. RB w RPA, również odnotował znaczący wzrost w lipcu, ze względu na ograniczoną podaż wskutek zakłóceń na linii kolejowej spowodowanych wykolejeniem pociągu, oraz coroczną konserwacją linii kolejowej przeprowadzaną przez operatora TFR. Na dzień 30 lipca wyniósł on 130,41$/t wobec notowania z początku miesiąca, które wyniosło 118,75 $/t.
Mimo, iż rynek RPA jest również znaczącym beneficjentem światowego wzrostu popytu na surowce, to z uwagi na częste zakłócenia logistyczne występujące w obszarze terminalu RB w tym roku, lokalni producenci nie mogą w pełni skorzystać z wyższych cen.
Z kolei, rynek dostaw fizycznych w Europie, w lipcu osiągał kolejne wieloletnie maksima cenowe, nienotowane od 2008 roku. Według danych Argusmedia, indeks CIF ARA 28 lipca, wyniósł 140,44 $/t i jest on najwyższy od 2008 roku.
Wzrostom cen w Europie w lipcu sprzyjały przede wszystkim wysokie ceny gazu oraz korzystne marże w energetyce niemieckiej dla produkcji energii z węgla. Z kolei, przedłużające się prace konserwacyjne w norweskiej strefie przybrzeżnej oraz powolne przepływy gazu LNG z tego regionu wpływały na wzrost cen gazu w Europie.
Rosnąca produkcja energii z węgla, również umacnia krótkoterminowe perspektywy dla rynku europejskiego. W kluczowych europejskich krajach będących konsumentami węgla- Niemczech, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii i Francji - wzrosła ósmy miesiąc z rzędu, odnotowując 2,2 TWh wzrost, który jest największym skokiem od stycznia 2019 roku w ujęciu rocznym.
Niemcy pozostały liderem w produkcji energii z węgla, odpowiadając za 1,7 TWh tego wzrostu. W Wielkiej Brytanii produkcja energii z węgla wzrosła w lipcu do około 500 GWh w ujęciu rok/roku, natomiast we Francji i Hiszpanii pozostanie bez zmian. Jednocześnie w Niemczech udział węgla w całkowitej produkcji energii cieplnej wzrósł w lipcu do 22,8 % z 10,8 % w tym samym okresie ubiegłego roku, podczas gdy udział gazu spadł do 24 % z 44,5 %.
Wysoka konsumpcja węgla spowodowała spadek zapasów w hubie przeładunkowym ARA. Jak podają źródła, łączny poziom zapasów w portach OBA, Ovet i EBS obniżył się o 177 tys. ton w ciągu tygodnia do 4,3 mln ton, podczas gdy w ujęciu rocznym był to spadek o 1,9 mln ton.
W związku z utrzymującymi się dobrymi nastrojami na rynku światowym, w lipcu zyskał również wysokogatunkowy węgiel rosyjski, który dostarczany jest zarówno na obszar Azji-Pacyfiku jak i obszar Atlantyku. Pod koniec lipca, cena rosyjskiego surowca o parametrach NAR 6 000 kcal/kg dla nabywców w regionie Azji i Pacyfiku wyniosła 139,40 $/t FOB Wostocznyj, podczas gdy cena tego gatunku wysyłanego z portów północno-zachodnich na rynek europejski w ślad za wzrostem cen dostaw do europejskich portów ARA, wzrosła do 123,33 $/t FOB Porty Bałtyckie.
Mimo, iż popyt w Europie z końcem miesiąca pozostawał ograniczony, to oczekuje się, że aktywność nabywcza w Maroku, Egipcie i Turcji ożywi się na początku sierpnia.
Nienotowane dotąd ożywienie na całym obszarze międzynarodowego rynku węgla, podkreśla i wzmacnia rolę węgla jako najbardziej dostępnego i pewnego nośnika w produkcji energii na świecie.
Powyższa informacja stanowi podsumowanie przeglądu publikacji prasowych z miesiąca czerwca 2021 r., dotyczących światowego rynku węgla.