Agencja Rozwoju Przemysłu S.A., z dniem 1 marca 2003 roku, utworzyła Oddział w Katowicach w celu monitorowania procesów restrukturyzacyjnych sektora górnictwa węgla kamiennego, który zlokalizowany jest w zdecydowanej większości na Górnym Śląsku.
W latach 2004 – 2007 oddział, na zlecenie Ministra Gospodarki, prowadził monitoring restrukturyzacji sektora węgla kamiennego obejmujący:
- sposób wykorzystania środków budżetu państwa oraz udzielanej pomocy publicznej, w tym restrukturyzacji zatrudnienia,
- monitorowanie procesów likwidacji zakładów górniczych i usuwania szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego,
- monitorowanie zmian stanu zatrudnienia w górnictwie węgla kamiennego, w tym wykorzystania instrumentów osłonowych i aktywizujących oraz prowadzenie rejestru pracodawców spoza górnictwa korzystających z instrumentów aktywizujących,
- monitorowania sprzedaży węgla przez producentów z uwzględnieniem ilości i parametrów jakościowych spredawanego węgla.
W 2008 i 2009 roku Oddział prowadził, w ramach kontynuacji zadań zleconych przez Ministra Gospodarki , monitoring funkcjonowania górnictwa węgla kamiennego obejmujący zadania dotyczące w szczególności:
- sposobu wykorzystania dotacji oraz udzielanej pomocy publicznej,
- procesu likwidacji kopalń, działań wykonywanych po zakończeniu likwidacji kopalń i naprawiania szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego oraz zabezpieczenia kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym, gazowym oraz pożarowym,
- zmian stanu zatrudnienia w górnictwie węgla kamiennego,
- monitorowania sprzedaży węgla przez producentów, z wyodrębnieniem ilości, parametrów jakościowych, ceny węgla oraz wyników ekonomiczno – finansowych,
- cen węgla kamiennego u producentów krajowych oraz cen węgla importowanego,
- przygotowania dokumentacji w celu notyfikacji Komisji Europejskiej pomocy publicznej dla sektora górnictwa węgla kamiennego,
- archiwizowania i przechowywania dokumentacji osobowej i płacowej przedsiębiorstw górniczych, przedsiębiorstw robót górniczych w przypadku ogłoszenia upadłości tych przedsiębiorstw albo podjęcia decyzji o ich likwidacji,
- prowadzenia bazy danych o firmach usługowych wykonujące podziemne prace górnicze w kopalniach.
Od początku istnienia katowicki Oddział Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. prowadzi również prace związane z badaniami statystycznymi dotyczącymi monitorowania produkcji, sprzedaży i cen węgla kamiennego, tzw. G.09.1 oraz G.09.2, określonymi w programie badań statystycznych statystyki publicznej.
Oddział w Katowicach Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. w latach 2004 – 2007 uczestniczył w przygotowaniu strategicznych dokumentów programowych związanych z górnictwem węgla kamiennego, jak również uczestniczył w pracach legislacyjnych związanych z funkcjonowaniem sektora górnictwa węgla kamiennego.
Przygotowano tutaj również projekty dokumentów planistycznych, stanowiących podstawę notyfikowania Komisji Europejskiej pomocy publicznej dla sektora górnictwa węgla kamiennego w Polsce.
Oddział opracowywał także projekty informacji dla Komisji Europejskiej o pomocy publicznej udzielonej sektorowi górnictwa węgla kamiennego (sprawozdania z realizacji „Planu dostępu do zasobów węgla kamiennego w latach 2004 – 2006 oraz planu zamknięcia kopalń w latach 2004 – 2007”).
Oddział uczestniczył przy opracowywaniu dokumentów programowych, w oparciu o które prowadzono działania w polskim górnictwie węgla kamiennego (dokumenty rządowe: „Restrukturyzacja górnictwa węgla kamiennego w latach 2004 – 2006 oraz strategia na lata 2007 – 2010”, przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 27.04.2004 r. oraz „Strategia działalności górnictwa węgla kamiennego w Polsce w latach 2007 – 2015”, przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 31.07.2007r.).
Oddział Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. prowadził monitoring procesu likwidacji kopalń, działań wykonywanych po zakończeniu likwidacji kopalń i naprawiania szkód wywołanych ruchem zlikwidowanego zakładu górniczego oraz zabezpieczenia kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym, gazowym oraz pożarowym. Na bazie posiadanej dokumentacji, dotyczącej likwidowanych kopalń, tj. wieloletnich programów zlikwidowanych kopalń, rocznych planów likwidacji kopalń, obejmujących zakresy rzeczowe i finansowe likwidacji, rocznych planów działań polikwidacyjnych, w tym planów zabezpieczenia kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym, gazowym oraz pożarowym, pracownicy Oddziału sporządzali specjalistyczne opinie, stanowiące podstawę przyznania dotacji na realizację ww. zadań.
Z uwagi na prowadzenie monitoringu naprawiania szkód wywołanych ruchem zlikwidowanego zakładu górniczego ze środków budżetowych, katowicki Oddział Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. opiniował wnioski przedsiębiorstw górniczych o przyznanie dotacji oraz dokonywał oceny czy posiadana przez jednostkę dokumentacja dotycząca uznania szkody może stanowić podstawę do przyznania dotacji na jej naprawienie.
Oddział posiada doświadczenie w zakresie współpracy z Bankiem Światowym. W ramach umowy pożyczki zawartej pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a Międzynarodowym Bankiem Odbudowy i Rozwoju, Oddział realizował następujące projekty: „Projekt łagodzenia skutków restrukturyzacji zatrudnienia w górnictwie węgla kamiennego” oraz „Projekt ograniczenia Mocy Wydobywczych w Sektorze Górnictwa Węgla Kamiennego”. W następstwie tego prowadził, przygotowywał i przekazywał do Banku Światowego raporty monitoringu finansowego związane z w/w projektami.
W ramach monitoringu wykorzystania środków budżetowych Oddział realizował również funkcje kontrolne, przeprowadzając w jednostkach otrzymujących dotacje ze środków budżetowych kontrole. Miały one na celu weryfikację poprawności i rzetelności realizacji zadań, zarówno pod względem zgodności stanu faktycznego z raportowanym przez jednostki, jak i pod względem rozliczeń finansowo – księgowych. Kontrole dotyczyły zarówno wypłat roszczeń pracowniczych przez uprawnione przedsiębiorstwa górnicze, jak i realizacji zadań związanych z likwidacją kopalń oraz działań wykonywanych po zakończeniu likwidacji kopalń, a także naprawiania szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego.
Katowicki Oddział Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. posiada doświadczenie zarówno w zakresie monitorowania górnictwa węgla kamiennego, jak i górnictwa niewęglowego.
W minionych latach Oddział prowadził monitoring kopalń niewęglowych i, w związku z tym, opiniował wieloletnie programy likwidacji kopalń soli oraz siarki. W ramach prowadzonego monitoringu, prowadził w w/w jednostkach dotowanych kontrole przebiegu procesu likwidacji kopalń/działań polikwidacyjnych, naprawiania szkód oraz wydatkowania środków budżetowych na ten cel.
