Mimo pojawiających się symptomów ożywienia, które podyktowane są większym zainteresowaniem nabywców ze względu na porę zimową, międzynarodowy rynek węgla nadal pozostaje zdominowany przez nadpodaż. Tygodniowe indeksy węgla energetycznego w eksporcie z Australii i RPA oscylowały na poziomach porównywalnych do tych z października.
W eksporcie z Australii i RPA największy wzrost cen węgla energetycznego odnotowano pod koniec listopada, głównie wskutek wzrostu zapotrzebowania na ten surowiec na półkuli północnej. Z kolei w Europie, czynnikami wzrostu cen były: niski poziom wód na Renie, który jest kluczowym szklakiem transportu wodnego dla węgla, oraz spadek temperatur. Generalnie jednak, mimo niewielkich wzrostów, ceny pozostają wciąż na niskim poziomie. Benchmark dla kontraktów węglowych typu futures API2 na rok 2016 w połowie listopada wyceniany był na 46,90 USD/t. W przypadku australijskich portów NEWC cena australijskiego węgla energetycznego wzrosła z 51,90 USD/t na 30 października br. do 53,23 USD/t na 27 listopada br.
W listopadzie najbardziej jednak zyskały ceny węgla południowoafrykańskiego, notowane w porcie Richards Bay. W październiku indeks węgla energetycznego notował cotygodniowe spadki, jednak w listopadzie odrobił niemal 9 % i na 27 listopada wyniósł 56,46 USD/t.
Chiny, będące głównym determinantem światowego rynku węglowego, regularnie odnotowują w ostatnim czasie spadek dostaw. Głównymi czynnikami osłabienia popytu na węgiel są: osłabienie chińskiej waluty oraz spadek cen niektórych towarów produkowanych na rynku krajowym, co przekłada się na zmniejszenie zapotrzebowania na te towary. Deprecjacja waluty chińskiej wraz z rygorystycznymi przepisami celnymi i obostrzeniami jakościowymi, zaważyły na poziom zapotrzebowania rynku chińskiego na węgiel importowany. Obserwacje rynku chińskiego wskazują, że chińska polityka redukcji importu węgla przynosi realne efekty, przy czym wtórnym czynnikiem jest kwestia rzeczywistej konkurencyjności. Jak zauważają analitycy rynków azjatyckich, spadek chińskiego popytu na importowany węgiel energetyczny nie odzwierciedla spadku popytu całkowitego na ten surowiec. W oparciu o dostępne dane, węgiel australiski kierowany na rynek chiński stale zwiększa swą konkurencyjność wobec węgla chińskiej produkcji, przy czym australijscy eksporterzy, którzy cały czas rywalizują o pozycję głównego dostawcy węgla na rynek chińscy, uelastyczniają swoją ofertę sprzedaży. oferty. W ostatnim okresie poprawie konkurencyjności australijskich producentów sprzyjało osłabienie australijskiego dolara w stosunku do waluty amerykańskiej. Efektem tego był spadek ceny australijskiego węgla energetycznego o kaloryczności 5500 kcal/kg o 2,40 USD/t w okresie ostatnich dwóch tygodni. Tymczasem największy chiński producent węgla - Shenhua - utrzymuje stały poziom cen od października.
Obecna konkurencyjność węgla chinskiego, swoje podstawy uzyskała już w sierpniu br., kiedy to jeden z chińskich banków - PBOC, który ustala kurs chińskiej waluty w stosunku do dolara, obniżył jej wartość wobec dolara o 1,9%. Zabieg ten automatycznie przełożył się na wzrost konkurencyjność węgla chińskiego wskutek wzrostu kosztów dostaw węgla importowanego dla chińskich odbiorców, które rozliczane są w dolarach. Paradoksalnie zatem, chińscy producenci węgla, bez podejmowania jakichkolwiek działań po stronie kosztowej, uzyskali znaczący bufor konkurencyjny wobec eksporterów australijskich. Dodatkowym czynnikiem wpływającym na poziom cen węgla chińskiego u odbiorców końcowych był spadek stawek frachtowych na rynku chińskim.
W konsekwencji powyższych zjawisk, łączna wartość węgla zaimportowanego na rynek chinski w okresie styczeń - październik jest o 21% mniejsza w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego. Osiągnęła ona poziom 10,36 mld USD, przy średniej cenie wynoszącej 60,84 USD/t. Patrząc na stosowane instrumenty oddziaływania na popyt i kreowania konkurencyjności, wydaje się, że cena węgla importowanego, w odczuciu chińskich decydentów gospodarczych, nie osiągnęła jeszcze satysfakcjonującego ich z punktu widzenia rozwoju chińskiej gospodarki, poziomu. Dlatego też w najbliższym okresie spodziewać się można dalszych spadków cen węgla australijskiego oferowanego na rynek chiński. Póki co, rywalizacja chińsko-australijska rzutuje silnie na spadki cenowe na wszystkich rynkach węglowych, choćby poprzez wzrost podaży węgla w obrocie międzynarodowym.
Mimo stałej tendencji spadkowej w imporcie węgla, szczególnie na kierunku chińskim, australijscy producenci w średnim i długim horyzoncie czasowym spodziewają się jednak wzrostu popytu, głównie ze strony Indii oraz krajów Azji Południowowschodniej. W przypadku krajów Azji Południowowschodniej prognozy zakładają wzrost eksportu węgla z Australii aż do poziomu 446 mln ton. Należy zaznaczyć, że prognozy uwzgledniające wzrost zapotrzebowania na węgiel australijski opierają się o pogląd, iż parametry węgla australijskiego spełniają wymogi środowiskowe. Typowy australijski węgiel eksportowy charakteryzuje się wartością kaloryczną 6 100 kcal/kg, podczas gdy np. jego odpowiednik indonezyjski tylko 5 130 kcal/kg.
Wskutek nowych wyzwań środowiskowych na eksporcie traci Indonezja, która do tej pory zajmowała czołowe miejsce w rankingu światowych eksporterów. Producenci indonezyjscy, którzy w większości wydobywają węgle o niskiej wartości kalorycznej, stale ograniczają produkcję. Jednak zdaniem niektórych, redukcje te, ze względu na fakt, że są one niższe od pożądanych, nie przełożą się na wzrost cen. Indonezyjski eksport węgla energetycznego w okresie styczeń-sierpień br. spadł o 18% w ujęciu r/r (do 211 mln ton). Analitycy prognozują, że w 2015r. eksport węgla z Indonezji wyniesie 330 mln ton (w roku poprzednim było to 407 mln ton), natomiast w przyszłym roku jego poziom spadnie do ok. 290 mln ton.
W USA producenci węgla w dalszym ciągu dotkliwie odczuwają skutki spadku popytu po stronie sektora energetycznego. Na rynku krajowym odnotowywany jest wzrost udziału gazu ziemnego w rynku źródeł paliw, a silny dolar systematycznie osłabia konkurencyjność eksportu węgla. Zdaniem przedstawiciela amerykańskiej spółki węglowej Cloud Peak Energy, w okresie 9 miesięcy 2015 r. popyt ze strony producentów energii obniżył się o ok. 60,7 mln ton, a rozmówcy z Peabody Energy spodziewają się, że obniżka w skali całego roku wyniesie 90,7 mln ton. Spółka zrewidowała również spodziewaną wysokość sprzedaży krajowej o 4,5 mln ton w dół i spodziewa się dalszych ograniczeń produkcji.